Martin van Waning

Strand te Schiermonnikoog

Lekker onstuimig strandgezicht van het strand van Schiermonnikoog. Zo te zien is de avond in aantocht. Het werk is geschilderd in het oorlogsjaar 1942. Blijkens een etiket aan de achterzijde (zie laatste foto) is het destijds voor de somma van f100,- verkocht. Verder is het schilderij beschadigd door een kogel bij de bevrijding van de stad Groningen in april 1945. Het is in augustus 1945 gerestaureerd door nota bene Jan Lucas van der Baan, een Groninger ploeg schilder. Dat het schilderij Schiermonnikoog voorstelt, is niet vreemd. Van Waning vestigde zich in 1932 met zijn levensgezellin op Schiermonnikoog. Hij woonde eerst aan de Middenstreek en laatst aan de Langestreek. Oorspronkelijk had hij zijn atelier in de voormalige Zeevaartschool; nadat de school bij het bombardement van 1943 verwoest was, had hij zijn atelier aan de Voorstreek.

Cornelis Vreedenburgh

Zeegezicht

Zeegezicht met wilde golven. Het werk is destijds in opdracht van marine officier Beckman gemaakt door Cornelis Vreedenburgh. Beckman zat bij de onderzeedienst van de marine en had zodoende iets met de zee. Hij trouwde in 1925 in Blaricum waar hij woonde. Cornelis Vreedenburgh woonde destijds in Laren en beide heren kenden elkaar. Wellicht dronken ze weleens koffie in het toenmalige hotel Hamdorff aan de Brink in Laren. Vreedenburgh heeft in zijn leven veel water geschilderd als plassen en rivieren maar hoogst zelden de zee. Dat maakt bijgaand werk extra bijzonder. Vermoedelijk is het ergens in het buitenland door hem geschilderd (aan de rotsen ter rechterzijde te zien). In eerste instantie vond Dhr. Beckman het werk te braaf waarna Vreedenburgh de golven wat ruiger heeft weergegeven.

Ekke Kleima

Twee boerderijen in Noord-Nederlands landschap

Op het schilderij van Ekke Kleima ontvouwt zich een weids, typisch Noord-Nederlands landschap, waarin twee boerderijen centraal staan. De linkerboerderij lijkt rustiek en donkergetint, terwijl de rechter met zijn witte gevel opvalt tegen het overwegend groene landschap. De lucht erboven oogt dreigend en onstuimig – er zweven vogels in een losse formatie, hun vleugels gespreid alsof ze worstelen met de wind. Aan de rechterzijde van het doek slingert een smal landweggetje door het beeld. Langs dit pad staan enkele bomen die duidelijk worden gegrepen door de wind: hun stammen buigen licht, hun kronen worden schuin geblazen in dezelfde richting, wat het gevoel van beweging en weersinvloed versterkt. De schilder heeft het palet beheerst gehouden, met vooral groentinten in allerlei schakeringen – van het mosachtige gras tot de diepgroene boomtoppen en het zacht olijfgroen van de velden. Deze tinten brengen rust en samenhang, ondanks de voelbare onrust van het weer. De compositie ademt zowel de kracht van het landschap als de poëzie van een voorbijtrekkende storm. Volgens Groninger Ploeg-expert Richard Terborg is dit werk een Ekke Kleima ten voeten uit. Zijn specifieke zijde-achtige penseelstreek is her en der duidelijk zichtbaar.

Jan Lucas van der Baan

Boten bij het Paterswoldemeer

Vlot vooroorlogs schilderij van boten bij het Paterswoldsemeer. Het Paterswoldsemeer is ontstaan in de 18e en 19e eeuw door afgraving van het veen in het gebied dat ook wel Neerwolde wordt genoemd. In het begin van de 20e eeuw werd het gebied ontdekt door welgestelde recreanten. De afgebeelde boten waren vermoedelijk te huur bij het waterrecreatiebedrijf W.Visser & Co (deze naam kreeg het bedrijf in 1918). De grootste bekendheid kreeg het watersportbedrijf in de jaren tussen de beide oorlogen. De rondvaarten die ze organiseerden op het Paterswoldsemeer waren een publiekstrekker van naam in de regio. Ook mensen die geen band met de watersport hadden kregen er op deze manier een vleugje van mee. Zeilers kenden de werf vooral van de 16m2 en de 7.10m. De boten werden geroemd om hun degelijkheid.