Gerard-Johan Staller
Vishal op de Nieuwmarkt te Amsterdam
Over het schilderij
Vooroorlogs gezicht op de bedrijvigheid in de vishal aan de Nieuwmarkt te Amsterdam. De gebogen ramen vallen op, zie ook de laatste foto van de binnenzijde van deze hal. De vishal op de Nieuwmarkt in Amsterdam werd in 1862 gebouwd als overdekte vismarkt, maar was slechts ongeveer 50 jaar in gebruik. Het gebouw, dat door veel Amsterdammers als lelijk werd beschouwd, belemmerde het uitzicht op de Waag. In 1938 werd het gesloopt, waarna het uitzicht op de historische Waag en de omliggende gebouwen hersteld werd. De gouache is voor de oorlog vervaardigd door Gerard Johan Staller. Zijn werk bestaat voornamelijk uit Amsterdamse stadsgezichten en volkstaferelen van de Joodse wijk rond het Waterlooplein, Nieuwmarkt en van de Jordaan, en verbeelden vooral het werkzame leven van de eenvoudige Joodse bevolking.
Over de kunstenaar
Gerard Johan Staller was een Nederlandse kunstschilder, illustrator , tekenaar, graficus, aquarellist, etser, en plateelschilder, hij werkte aanvankelijk voor de keramische industrie, maar ging zich later geheel op de schilderkunst toeleggen en werd genoemd de schilder van het Amsterdamse Joodse volksleven. Behalve een paar reizen naar België, Duitsland en Algerije werkte hij bijna zijn gehele leven in Amsterdam, waar hij ook zijn opleiding genoot aan de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijzers, het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs en de Rijksakademie van beeldende kunsten. Hij was een leerling van August Allebé. Hij was in 1913 winnaar van de Willink van Collenprijs. Staller was regelmatig te vinden in Artis met zijn schetsboek en schilderde ook voornamelijk Amsterdamse stadsgezichten en volkstaferelen in de Joodse buurt rond het Waterlooplein en de Jordaan. Staller was lid van Arti et Amicitiae in Amsterdam en de Vereeniging Sint Lucas ook in Amsterdam. Hij was leraar van Frits Schiller, de amateur-schilder die het Schiller Hotel annex café op het Amsterdamse Rembrandtplein bezat. In 2022 verscheen een boekwerk over de Joodse buurt in Amsterdam met daarin veel werken van Staller: "Het Joodse proletariaat, 1900-1940 in woord en beeld", door Selma Leydesdorff
