Gerard-Johan Staller
Joodse markt aan de Oudeschans in Amsterdam
Over het schilderij
Indrukwekkend vooroorlogs schilderij van de Joodse markt aan de Oudeschans. Recht vooruit is de befaamde Montelbaantoren te zien. Ook de Keizersbrug (brug nummer 286) is voortreffelijk weergeven door GJ Staller, de beroemde schilder van Joods Amsterdam. De Oudeschans lag midden in de oude Joodse buurt van Amsterdam, vlakbij de Nieuwmarkt en gelegen op het kunstmatige eiland Uilenburg. De Nieuwe Uilenburgerstraat, om de hoek van de Oudeschans, was bekend om zijn levendige markt, vooral op zondagochtend. Deze markt trok zowel Joodse als niet-Joodse bezoekers en stond bekend om de handel in tweedehands goederen, vis en andere levensmiddelen, waaronder het populaire 'Joodse zuur'. Na de oorlog is deze markt niet meer teruggekeerd. De laatste foto toont de Oudeschans met de markt van de Nieuwe-Uilenburgerstraat voor de oorlog.
Over de kunstenaar
Gerard Johan Staller was een Nederlandse kunstschilder, illustrator , tekenaar, graficus, aquarellist, etser, en plateelschilder, hij werkte aanvankelijk voor de keramische industrie, maar ging zich later geheel op de schilderkunst toeleggen en werd genoemd de schilder van het Amsterdamse Joodse volksleven. Behalve een paar reizen naar België, Duitsland en Algerije werkte hij bijna zijn gehele leven in Amsterdam, waar hij ook zijn opleiding genoot aan de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijzers, het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs en de Rijksakademie van beeldende kunsten. Hij was een leerling van August Allebé. Hij was in 1913 winnaar van de Willink van Collenprijs. Staller was regelmatig te vinden in Artis met zijn schetsboek en schilderde ook voornamelijk Amsterdamse stadsgezichten en volkstaferelen in de Joodse buurt rond het Waterlooplein en de Jordaan. Staller was lid van Arti et Amicitiae in Amsterdam en de Vereeniging Sint Lucas ook in Amsterdam. Hij was leraar van Frits Schiller, de amateur-schilder die het Schiller Hotel annex café op het Amsterdamse Rembrandtplein bezat. In 2022 verscheen een boekwerk over de Joodse buurt in Amsterdam met daarin veel werken van Staller: "Het Joodse proletariaat, 1900-1940 in woord en beeld", door Selma Leydesdorff