Freek van den Berg
Winter aan de Keizersgracht te Amsterdam
Over het schilderij
Deze prachtige winteraquarel van Freek van den Berg toont de Keizersgracht in Amsterdam in de winter. Over de kades en bruggen ligt een sfeervolle laag sneeuw, subtiel gesuggereerd met transparante aquareltechniek en uitgespaarde lichte vlakken. De compositie wordt gevormd door kale, grillige winterbomen op de voorgrond, die het perspectief langs de bevroren gracht versterken. In de verte verschijnt de befaamde Westerkerk, iconisch herkenbaar door haar slanke toren, geschilderd in zachte blauw-grijze neveltinten die perfect passen bij de Amsterdamse winterlucht. Aan de rechterzijde is de Lutherse kerkkoepel te zien, ook wel bekend als de âPeperbusâ, weergegeven als krachtig rond architectonisch accent. Deze peperbus staat er nog steeds ! Langs de gracht staan geparkeerde autoâs in gedempte oker- en blauwtinten, die het wintertafereel extra diepte en karakter geven. Het werk ademt een impressionistische wintersfeer, waarin de historische Amsterdamse grachtengordel, winterlicht en architectuur op poĂ«tische wijze samenkomen. Een uniek stadsbeeld voor liefhebbers van Amsterdamse winterkunst, grachtenschilderijen en aquarelkunst.
Over de kunstenaar
Freek van den Berg was voornamelijk autodidact. Wel kreeg hij enige tijd les van kunstenaar Frits Giltay en adviezen van Han van Dam (aldus Ed Wingen, 1998). In de jaren 40 van de twintigste eeuw verwierf hij de bijnaam âde Kees van Dongen van Kattenburgâ (Pieter Scheen / 'Lexicon van Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1850-1950', 1970). Van 1954-1963 werkte hij tevens als kunstcriticus voor Het Parool, Het Vrije Volk en Vrij Nederland. Freek van den Berg had drie kinderen van wie de jongste, Roland van den Berg (1950-2007), eveneens kunstschilder werd. In 1985 verhuisde Van den Berg vanuit Amsterdam naar het Veluwse IJsseldorpje Veessen. Het directe uitzicht op de rivier en met name de zonsopgangen beĂŻnvloedden zijn werk. Zijn kleuren werden lichter van toon, âhelderder, alsof de zon de meer de kans kreeg om zich te laten geldenâ (necrologie in Zwolse Courant, 15-06-2000). Vaak is Van den Berg âde laatste Nederlandse fauvistâ genoemd, o.a. door kunstjournalist Ed Wingen van De Telegraaf. Maar hoewel het werk van Van den Berg verwantschap vertoont met het fauvisme, voelde hij zich ook verbonden met het Franse impressionisme en het Duitse expressionisme. (Zie monografie âFreek van den Berg, de bevrijding van de kleurâ, 2001).
