Jan Heyse
Portret van Jan Heyse junior op 6-jarige leeftijd
Over het schilderij
In het vrij beperkte oeuvre van Jan Heyse zijn diverse portretten te vinden. De bekendste zijn de zogenaamde ‘Madonna’s’ waarvan wij ook een fraai voorbeeld aanbieden. 'Portretten in opdracht maakte Heyse zelden. Het verplichtende karakter ervan verstoorde zijn evenwicht dat op rust en in zekere zin op tijdloosheid was gebaseerd. Daar kwam nog bij dat hij niet van zijn werk hoefde te leven.' (Uit: ‘In schoonheid verstild’ van Francisca van Vloten, 1996.) Een enkele keer legde hij wel familieleden vast. Dit typerende en intieme portretje van zoontje Jan jr. is daarvan een mooi voorbeeld. Jan Jr. werd in 1920 geboren als tweede kind in het gezin, na zus Heleen die in 1915 het levenslicht zag. Op dit portret uit 1926 is Jantje dus 6 jaar oud. Vader Jan en zijn vrouw Mies woonden in die jaren in Veere. Veere was in die dagen een geliefde plaats voor veel bekende kunstenaars zoals Jan Toorop, Theo van Rijsselberghe, Hendrik Jan Wolter, Lucie van Dam van Isselt en Willem Bastiaan Tholen.
Over de kunstenaar
Jan Heyse werd geboren in Zierikzee. Zijn vader was lid van Gedeputeerde Staten van Zeeland. In 1892 verhuisde het gezin naar een groot huis aan de Lange Delft in Middelburg. Hij begon al vroeg met tekenen en zou in 1899 naar de Rijksacademie in Amsterdam gaan studeren. Daar was Jan Sluijters onder meer klasgenoot van hem. In 1904 trok hij opnieuw bij zijn ouders in, die nu in het huis 'het Witte Hardt' aan de Rouaansekaai woonden. Werk Expositie Het verborgen naakt van Walcheren in Marie Tak van Poortvliet Museum te Domburg, 2006. De geboorte van Venus op Walcheren, houtsnede van Jan Heyse, affiche, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 36663 Vermoedelijk vond Heyse tijdens de tentoonstelling van Vlaamse Primitieven en Oude Kunst in Brugge in 1902 zijn eigen richting in de kunst. Geïnspireerd door Hans Memling (1440-1494) ging hij madonna's schilderen, maar wel in de Zeeuwse klederdrachten. Deze madonna's drukken eerder moederliefde dan een religieuze interpretatie uit. Toen zijn vader in 1913 overleed bezorgde dit hem een erfenis waarvan hij zonder verdere inkomsten sober kon leven, waardoor hij zich zorgeloos aan de schilderkunst kon wijden. In datzelfde jaar trouwde hij met de Middelburgse Miesje Visser. Het echtpaar vestigde zich in Veere in het huis de Kolve op de Markt.
