Willy Boers
Abstracte compositie met zwart ui
Over het schilderij
De aquarel Abstracte compositie met zwart uit 1951 toont Willy Boers op het hoogtepunt van zijn zoektocht naar een volledig non‑figuratieve beeldtaal. Over een atmosferische ondergrond van transparante grijsgroene en beige aquarellagen trekken brede, inktzwarte penseelstreken als spontane tekens door het beeldvlak, soms druipend, soms abrupt afgekapt, waardoor een ritmisch spel van accenten en pauzes ontstaat dat aan kalligrafie doet denken. De ruwe schrapingen en lichtere veegbewegingen in de achtergrond geven het papier een voelbare textuur en suggereren diepte zonder ooit een concreet perspectief of herkenbare vormen op te roepen, geheel in lijn met Boers’ overtuiging dat de schilderkunst autonoom moet zijn en moet draaien om kleur, lijn en beweging zelf. Als pionier van de naoorlogse Nederlandse abstracte kunst, mede‑oprichter van de kunstenaarsgroepen Vrij Beelden en Creatie, positioneert Boers zich met dit werk nadrukkelijk in het internationale debat rond abstract expressionisme, terwijl hij een eigen, ingetogen palet en typisch Nederlandse nuchterheid bewaart. In deze compositie verschuift de aandacht van de voorstelling naar de handeling: elke veeg, elke druppel en elke overlap van toon getuigt van een direct, bijna muzikaal schildergebaar, waardoor de aquarel de toeschouwer uitnodigt om niet iets afgebeelds te herkennen, maar om de energie, spanning en innerlijke dynamiek van de lijnen zelf te ervaren.
Over de kunstenaar
Willy Herman Friederich Boers was een invloedrijke Nederlandse schilder, tekenaar, beeldhouwer en exponent van de naoorlogse abstracte kunst in Nederland. Boers begon zijn loopbaan als restaurateur van schilderijen, maar ontwikkelde zich al snel tot een autodidactisch kunstenaar. In de jaren dertig werkte hij vooral figuratief met portretten, landschappen en stillevens, maar na de Tweede Wereldoorlog maakte hij een radicale overstap naar volledige abstractie, met duidelijke invloeden van kunstenaars als Wassily Kandinsky gekregen tijdens zijn verblijf in Parijs. In 1946 was hij mede‑oprichter van de groep Vrij Beelden — samen met onder anderen Ger Gerrits, Willem van Hussem, Piet Ouborg en Jan Roëde (die experimenteerde met abstracte en experimentele beeldtaal en regelmatig exposeerde in het Stedelijk Museum in Amsterdam). Later, in 1950, richtte Boers samen met o.a. Eugène Brands en Anton Rooskens de vereniging "Creatie" op, die zich richtte op "absolute kunst", volledig toegelegd op abstracte schilderkunst. Boers’ werk uit de jaren vijftig en zestig kenmerkt zich door abstracte composities met een krachtige vorm- en kleurbehandeling, en rond 1970 experimenteerde hij ook met geometrische abstractie en collages. Hij schreef daarnaast talrijke artikelen over abstracte kunst, waarmee hij een belangrijke stem was in de theoretische discussie rond moderne kunst in Nederland. Zijn werk is opgenomen in museale collecties in Nederland, waaronder onder meer het Rijksmuseum Amsterdam en het Cobra Museum voor Moderne Kunst.