Jan Heyse
Lezend meisje
Over het schilderij
Dit etsje, met de droge naald, is een prachtig voorbeeld van het vakmanschap van Jan Heyse. Heyse zet hier niet zomaar een lezend meisje neer. Om te beginnen is het een technisch hoogstaand werkje. Heyse beheerst de techniek tot in het uiterste. En mede door die beheersing is hij in staat om in het portretje veel gevoel te leggen. Dit werk straalt rust en liefde uit. Dat viel meteen in 1915, toen Heyse dit etsje maakte, al op, getuige een artikel in Elseviers Weekblad van juli 1915 (google ‘Heyse lezend meisje’ en u vindt het). Er zijn overigens waarschijnlijk maar zeer weinig afdrukken gemaakt, zoals bij veel grafiek van Heyse. Het etsje is dus (zeer) zeldzaam. Het Zeeuws museum heeft er een in de collectie en gebruikte het bij de promotie van de tentoonstelling ‘Dichterbij Jan Heyse’, die liep van September 2021 tot Juni 2022.
Over de kunstenaar
Jan Heyse werd geboren in Zierikzee. Zijn vader was lid van Gedeputeerde Staten van Zeeland. In 1892 verhuisde het gezin naar een groot huis aan de Lange Delft in Middelburg. Hij begon al vroeg met tekenen en zou in 1899 naar de Rijksacademie in Amsterdam gaan studeren. Daar was Jan Sluijters onder meer klasgenoot van hem. In 1904 trok hij opnieuw bij zijn ouders in, die nu in het huis 'het Witte Hardt' aan de Rouaansekaai woonden. Werk Expositie Het verborgen naakt van Walcheren in Marie Tak van Poortvliet Museum te Domburg, 2006. De geboorte van Venus op Walcheren, houtsnede van Jan Heyse, affiche, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 36663 Vermoedelijk vond Heyse tijdens de tentoonstelling van Vlaamse Primitieven en Oude Kunst in Brugge in 1902 zijn eigen richting in de kunst. Geïnspireerd door Hans Memling (1440-1494) ging hij madonna's schilderen, maar wel in de Zeeuwse klederdrachten. Deze madonna's drukken eerder moederliefde dan een religieuze interpretatie uit. Toen zijn vader in 1913 overleed bezorgde dit hem een erfenis waarvan hij zonder verdere inkomsten sober kon leven, waardoor hij zich zorgeloos aan de schilderkunst kon wijden. In datzelfde jaar trouwde hij met de Middelburgse Miesje Visser. Het echtpaar vestigde zich in Veere in het huis de Kolve op de Markt.
