Bar la Rotonde

Ik was recent een paar dagen in Parijs waar ik diverse musea bezocht en ook plaatsen die voor de Nederlandse kunstenaars in Parijs van belang waren. Zoals het woonhuis van Vincent en Theo van Gogh in Montmartre. Maar ook het woonhuis en atelier van Kees van Dongen in Montparnasse. Ter voorbereiding van mijn reis naar Parijs had ik het boek “Nederlanders in Parijs 1789-1914” van Thoth uitgevers uitvoerig gelezen. Omdat ik recent enkele tekeningen van Kees van Dongen heb mogen kopen uit de tijd dat hij nog in Rotterdam woonde (voor 1900), had ik extra aandacht voor hem.

Ik kon het dan ook niet laten om in Parijs een biertje te drinken in het café waar de verschillende grote kunstenaars in de jaren 1920 bij elkaar kwamen en hun nieuwe creaties ophingen aan de muur. Dit café heet bar de la Rotonde en bevindt zich in Montparnasse. Kunstenaars die het café frequenteerden waren naast Kees van Dongen o.a. Picasso, Modigliani, Diego Rivera.

La Rotonde werd rond het jaar 1914 bezocht door Pablo Picasso, aangezien het iets verderop in de straat van zijn studio aan Boulevard Raspail 242 lag, dus bracht hij daar vele dagen en nachten door samen met zijn kunstenaars- en dichtervrienden, waaronder Diego Rivera, Federico Cantú , Ilya Ehrenburg en Tsuguharu Foujita. Toen de Engelse schilder Nina Hamnett in Montparnasse aankwam, stelde de glimlachende man aan het volgende tafeltje in La Rotonde zich op haar eerste avond gracieus voor als “Modigliani, schilder en jood”. Ze werden goede vrienden. Talrijke gereproduceerde schilderijen van Amedeo Modigliani vullen vandaag het interieur van Café de la Rotonde.

In de beginjaren liet eigenaar Libion uitgehongerde kunstenaars urenlang in zijn café zitten met een kop koffie van tien cent en keek hij de andere kant op toen ze de uiteinden van een stokbrood in de broodmand afbraken. Als een arme schilder zijn rekening niet kon betalen, accepteerde Libion vaak een tekening en hield deze vast totdat de kunstenaar kon betalen. Als zodanig waren er tijden dat de muren van het café bezaaid waren met een verzameling kunstwerken, die tegenwoordig curatoren van ‘s werelds grootste musea met jaloezie zouden kunnen vervullen. Toen Peggy Guggenheim in 1920 naar Parijs verhuisde, verhoogde ze de populariteit van La Rotonde door zichzelf en haar entourage aan de overkant van Le Dome te verplaatsen, omdat La Rotonde vrouwen toestond op het terras te roken en Le Dome niet.

Picasso portretteerde twee diners in het café op zijn schilderij In het café de la Rotonde in 1901; net als de Russische kunstenaar Alexandre Jacovleff alias Alexander Yevgenievich Yakovlev in het gelijknamige In the Cafe de la Rotonde. Ondanks de titel is het schilderij van Picasso gemaakt vóór de opening van La Rotonde; de setting is een ander café genaamd L’Hippodrome.

Ernest Hemingway noemt La Rotonde in hoofdstuk VI van zijn roman The Sun Also Rises (1926) in deze passage: “De taxi stopte voor de Rotonde. Het maakt niet uit naar welk café in Montparnasse je een taxichauffeur vraagt om je vanaf de rechteroever van de rivier te brengen, ze brengen je altijd naar de Rotonde.”

Het boek van Billy Klüver uit 1997, A Day with Picasso, is gebaseerd op een groep foto’s gemaakt tijdens de lunch op een zonnige middag in Café de la Rotonde in 1916 door Jean Cocteau, van Pablo Picasso en Modigliani en vrienden; waaronder André Salmon, Max Jacob en Pâquerette, een model voor de ontwerper Paul Poiret.