Harmen Meurs
Over het schilderij
Een kalm winters berglandschap ontvouwt zich voor de kijker. Vanuit een hoger standpunt kijken we een dal in, waar enkele huizen met schuine, dik met sneeuw bedekte daken beschut liggen. De bescheiden architectuur en de zachte contouren van de witte sneeuw geven het tafereel een stille, bijna intieme sfeer. Op de voorgrond staan een paar kale bomen, hun donkere takken steken scherp af tegen het lichte sneeuwdek. Verderop vullen donkere dennenbomen, vol en groen, de achtergrond; ze contrasteren met de kale stammen vooraan en geven diepte aan het berglandschap. Het geheel ademt een rustige, bijna verstilde winterstemming. De verfijnde penseelstreken van het aquarel geven een zachte, vloeiende overgang tussen sneeuw, lucht en bomen, waardoor het tafereel tegelijk helder en dromerig oogt. Dat het werk in 1938 is gemaakt, past in een periode waarin Harmen Meurs veel door Europa reisde. Zijn aquarellen uit die jaren tonen vaak indrukken van de landschappen en dorpen die hij onderweg ontmoette, telkens met dezelfde aandacht voor sfeer en lichtval. Zo vreedzaam als dit landschap is, maakt het een heel raar idee dat Europa aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog stond.
Over de kunstenaar
Harmen Meurs werd in 1891 in Wageningen geboren en leerde al jong tekenen en schilderen. Na zijn studie in Amsterdam ontwikkelde hij zich van kleurrijk postimpressionist tot een vooraanstaand schilder van de Nieuwe Zakelijkheid. Hij reisde veel door Europa en werd in de jaren twintig en dertig een belangrijke figuur in de kunstwereld, onder meer als voorzitter van kunstenaarsvereniging "De Onafhankelijken" en organisator van spraakmakende tentoonstellingen in het Stedelijk Museum. Meurs was ook politiek betrokken. Hij stond links, was fel tegen het nazisme en maakte krachtige protestschilderijen. Tijdens de Duitse bezetting weigerde hij mee te werken met de bezetter en leefde hij teruggetrokken op de Veluwe met zijn Joodse vrouw. Na de oorlog bleef hij schilderen, maar zijn stijl raakte uit de mode. In 1964 kwam hij in Speuld om het leven na een val van de trap. Hoewel hij later wat in de vergetelheid raakte, geldt Meurs als een bevlogen kunstenaar die zijn kunst met hart en ziel inzette om de wereld te verbeelden én te bekritiseren.